www.vefapoyrazlisesi.k12.tr Okulumuz sitesi
VEFA POYRAZ LİSESİ COĞRAFYA ÖĞRETMENLERİ-2006/2007 İSTANBUL/G.O.PAŞA
Coğrafyacının Sözlüğü
AÇIK HAVZA
Sularını denize veya okyanusa ulaştırabilen akarsu havzaları
AFEL
Dünyanın güneşe en uzak olduğu tarih
AGİK
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı
AĞIL
Davarların barındırıldığı, üstü açık çitle çevrili yer.
AĞIZ
Akarsuyun denize ulaştığı yer
AKARSU REJİMİ
Akarsu yatağından su miktarının bir yıl içinde gösterdiği
değişim
ALACAKARANLIK
Gün bitimi ile gecenin başlangıcı arasındaki zaman
ALBEDO
Bir yüzey üzerine gelen ışının yansıyan ışına oranı
ALİZE
30° enlemlerinden Ekvatora doğru esen sürekli rüzgarlar
ALPİN ÇAYIR
Yüksek dağlar üzerinde sürekli yeşil kalan bitki topluluğu
ALÜVYON
Akarsuların taşıdığı malzeme
ANEMOMETRE
Rüzgar hızını ölçen alet
ANIZ
Ekin biçildikten sonra tarlada kalan sap
ANTEN
Radyo dalgalarını yada başka enerji sinyallerini gönderip
almaya yarayan metal aygıt
ANTİKLİNAL
Kıvrımlı dağın yükselen kısmı
ANTREPO
Ticari malların belli bir süre için korunduğu yer, depo
ANTROPOJEN BOZKIR
İnsan tarafından orman örtüsünün tahrip edilmesi sonucu oluşan
bozkır
ARKTRİK BÖLGE
Kuzey kutup bölgesi
ASİMİLASYON
Farklı kültürlerin başka bir kültür içinde eritilmesi
ATLAS
Haritalar takımı
ATOL
Mercan adası
AVRUPA BİRLİĞİ
Avrupa topluluğunun 1993' den sonraki adı
AYSBERG
Su içinde yüzen buzdağı
BAĞIL NEM:Havadaki nem miktarının o andaki sıcaklık ve basınca göre nem alma kapasitesine oranı(nispi/oransal nem)
BAĞIMLI NÜFUS
Çalışma çağı dışında kalan nüfus
BAKI
Güneşe dönük olma, güneşe bakma durumu
BANLİYÖ
Büyük bir şehrin çevresindeki yerleşim alanları
BARKAN
Hilal biçimindeki kum birikintisi
BEYİN GÖÇÜ
Yetişmiş nitelikli ve eğitimli nüfusun daha iyi çalışma ve
yaşama koşulları nedeniyle dışarıya göç etmesi
BİOMAS ENERJİ
Bitkisel ve hayvansal ürünlerden elde edilen enerji
BİYOCOĞRAFYA
Canlılar coğrafyası
BOĞAZ
Dar, dik yamaçlı vadi veya iki denizi birbirine bağlayan su
yolu
BOYUN
İki zirve arasında, dağın en alçak kesimi
BOZKIR(STEP)=İKLİM ÇEŞİDİ
Kurak ve yarı kurak bölgelerin kısa boylu ot örtüsü
BULVAR
Ortasında ya da kenarlarında ağaç ve çimen kaplı bir şerit
bulunan geniş cadde
BUZUL
Bir yamaçtan aşağı yavaşça hareket eden kalın buz tabakası
CEPHE
Farklı karekterdeki hava kütlelerinin karşılaştığı alan
CEZİR
Gelgit sırasında deniz çekilmesi
CHARTER TAŞIMACILIĞI
Düzenli uçuşlara bağlı olmayıp, yolcu isteğine bağlı olarak
yapılan dolmuş uçak yolcu taşımacılığı
ÇELTİK
Pirinç yetiştirilen sulak tarla
ÇERNOZYOM
Kara toprak
DALGAKIRAN
Limanları dalgalardan koruyan uzun setler
DAVAR
Koyun keçi gibi küçükbaş hayvanlara verilen ad
DEBİ (Akım)
Akarsuyun taşıdığı su miktarı
DELTA
Akarsuların denize ulaştığı yerde denizi doldurarak
oluşturduğu üçgen görünümlü ova
DEMOGRAFİ
Nüfus bilimi
DEVAÜLE ETMEK
Bir ülke parasının diğer ülke paraları karşısındaki değerini
düşürmek
DIŞ TİCARET AÇIĞI
İthalatın ihracattan fazla olması
DİASPORA
Etnik yada dinsel toplulukların asıl topraklarının dışına
dağılması
DOLİN
Karstik aşındırma şekli, koyak
DOLU
Yağmur gibi gökyüzünden düşen küçük buz topları
DOLUNAY
Ay' ın dünyadan görülen yüzünün tümüyle aydınlık olması
DÖVİZ
Yabancı ülke parası
DRENAJ
Topraktaki fazla suların akıtılması
EKİNOKS
Gece gündüz eşitliği (21 Mart - 23 Eylül)
EKLİPTİK
Yörünge düzlemi
EKOCOĞRAFYA
Ekolojiye coğrafi yöntemle yaklaşım, ekolojik coğrafya
EKOLOJİ
Çevre bilimi
EKOSİSTEM
Belli bir alanda yaşayan ve birbiriyle etkileşim içinde olan
canlı topluluğu
EKSEN
Dünya' nın yada başka bir gök cisminin merkezinden geçen ve
bir ucundan öbürüne uzanan hayali çizgi
EKÜMEN
Yerleşilmiş alanlar
ENDEMİK BİTKİ
Dünyanın sadece belli bir bölgesinde bulunan ve belirli iklim
şartlarında yetişen başka yerlerde yetişmeyen bitki
ENTANSİF TARIM ( İntansif Tarım )
Modern yöntemlerle yapılan verimi yüksek tarım
ENTEGRASYON
Yabancıların kültürel özelliklerini yitirmeden başka
toplumlarla bütünleşmesi
EPİROJENEZ
Kıta hareketleri
ERG
Afrika'da kumlardan oluşan çöllere verilen isim
EROZYON
Toprağın kemirilmesi, taşınması
ESTUAR
Gelgitin görüldüğü kıyılarda su basmasına uğrayan akarsu ağzı
EURO
Avrupa Birliği ülkelerinin para birimi
EVRİM
Zaman içinde değişme
FALEZ ( Yalıyar )
Kıyı dikliği, kıyı uçurumu
FAUNA
Hayvan topluluğu
FERİBOT
Arabalar veya vagonlar ile içindeki yolcuları bir yakadan
ötekine geçiren gemi
FİYORD
Buzul aşındırması sonucu oluşan vadilerin deniz suları altında
kalmasıyla oluşan girintili çıkıntılı kıyı
FLORA
Bitki topluluğu
FOSİL
Kayalar ve toprak içinde bulunan eski canlı kalıntıları
FRİGOFRİK
Soğutma özelliği olan, soğutucu
GAP
Güneydoğu Anadolu Projesi
GARİG
Akdeniz ikliminin doğal bitki örtüsü makilerin tahrip edildiği
yerlerde ortaya çıkan bitki topluluğu
GAYZER
Fışkıran sıcak su kaynağı
GECEKONDU
İzinsiz yapılan ve altyapı ihtiyaçları devlet tarafından
karşılanmayan dar gelirli ailelerin yaşadığı barınak
GEÇİCİ YERLEŞME
Yılın belli bir süresi boyunca kullanılan yerleşim
GELGİT ( Medcezir )
Ay' ın çekimi nedeniyle deniz sularının kabarıp çekilmesi
GEOİT
Yer kürenin özgün şekli
GİDEĞEN
Bir gölün sularını dışarıya boşaltan akarsu
GLASYE
Buzul
GMT
Greenwich orta saati
GRABEN
Çöküntü hendeği
GRUP VAKTİ
Güneşin batış anında ortaya çıkan kızıllık, batış anı
HABİTAT
Bir canlının doğal yaşam ortamı
HAMADA
Afrika'da taşlardan oluşan çöllere verilen isim
HARA
Hayvan soylarının iyileştirilmesi için kurulmuş çiftlik
HASAT
Tarım ürünlerinin toplanması yada biçilmesi
HEKTAR
10.000 m² 'ye eşit alan ölçüsü
HİDROELEKTRİK SANTRAL
Baraj göllerinden yararlanılarak elektrik enerjisi elde edilen
santraller
HİDROSFER
Su küre
HİNTERLAND
Bir limanın çevresiyle olan ulaşım bağlantısı
HORST
Çöküntü hendeklerinin kenarındaki yüksek yer
HÖRGÜÇ KAYA
Buzul aşındırmasıyla oluşan deve sırtına benzer kaya
IŞIMA
Yeryüzünün, güneşten aldığı ısıyı geri vermesi
İHRACAT
Dış Satım
İNLANDSİS
Karalar üzerinde yayılan örtü buzulu, inland:kara, is:buzul
İSKAN
Yerleşme
İSTİHDAM
Bir kimseyi bir işte çalıştırma, iş imkanı yaratma
İTHALAT
Dış alım
İZOBAT
Eş derinlik eğrisi
İZOHİPS
Eş yükselti eğrisi
İZOTERM
Eş sıcaklık eğrisi
İZOYET
Eş yağış eğrisi
JEOMORFOLOJİ
Yer şekli bilimi
JEOPOLİTİK
Coğrafya koşullarına göre düzenlenen siyaset
JEOTERMAL
Sıcak su buharı
KABOTAJ
Bir ülkenin karasularında yük ve yolcu taşımacılığı hakkı
KALDERA
Volkan konilerinin patlaması ile oluşan çukurluklar
KALICI KAR ( Toktağan )
Yaz ve kış boyunca erimeden kalan kar
KALKER
Kireç taşı
KANAL
Akarsuları yada denizleri birbirine bağlayan, doğal yada insan
yapısı su yolu
KANO
Kürekle kullanılan, dar, hafif ve küçük tekne
KANYON
Derin ve yamaçları çok dik vadi
KAPALI HAVZA
Sularını denize ulaştıramayan bölge
KAPIZ
Toroslarda dar ve derin vadi, kanyon
KARGO
Bir nevi paket ve yük taşımacılığı
KIRGIBAYIR
Sel suları ve akarsuların dilik dilik yardığı çıplak yamaçlar
KISTAK
Bir yarımadayı karaya bağlayan, iki yanı su ile çevrili dar
kara parçası
KİT
Kamu İktisadi Teşebbüsleri
KLİMATİZM
İklimden faydalanmaya dayalı turizm
KLİMATOLOJİ
İklim bilimi
KOPENHAG KRİTERLERİ
AB' ye yeni aday üyelerin uymakla yükümlü olduğu siyasi
kriterler
KRATER
Yanardağın huni şeklindeki ağzı
KURU TARIM
Az yağışlı bölgelerde sulama olmaksızın yapılan tarımsal
üretim
LAGÜN
Deniz kulağı, kıyı gölü
LAPYA
Karstik kayaçlardaki küçük kanalcıklar
LATERİT
Nemli tropikal bölgelerin tuğla kırmızısı rengindeki verimsiz
toprağı
LEJAND
Haritaların açıklama anahtarı
LİMNOLOJİ
Coğrafyanın gölleri inceleyen bilim dalı
LİTOSFER
Taş küre
LOKOMOTİF
Treni hareket ettiren motorun bulunduğu demiryolu taşıtı
LÖS
Rüzgarın taşıyıp biriktirdiği toprak
MAAR
Volkanik patlama çukuru
MAKİ
Akdeniz ikliminin bitki topluluğu
MANDIRA
Peynir, yoğurt ve tereyağı üretimi amacı ile yapılan ahır
hayvancılığı
MEDYA
Gazete, dergi, televizyon, radyo, sinema ve internet gibi
yazılı görsel, iletişim araçlarının tümü
MENDERES
Akarsuyun büklüm yaparak akması
MERA
Hayvan otlatılan yer, otlak
METALURJİ
Maetalleri işleyen sanayi kolu
METEOR ( Göktaşı )
Uzaydan dünya' nın yüzeyine düşen kütle
MİKRO KLİMA
Küçük iklim bölgeleri
MONOKÜLTÜR
Tek bir çeşit tarım ürününün geniş alanlarda üretilmesi, tek
ürüne dayalı tarım
MOREN
Buzul taş
NADAS
Tarlanın bir yıl dinlendirilmesi
NARENCİYE
Turunç, limon, mandalina, greyfurt ve portakal gibi ürünlerin
tümüne verilen ad, turunçgiller
NASA
ABD ulusal havacılık ve uzay dairesi
NAVLUN
Deniz taşımacılığı karşılığında alınan para
OBRUK
Karstik kayaçlardaki derin doğal kuyular
OECD
Uluslar arası İktisadi İşbirliği kalkınma örgütü
OKULLAŞMA ORANI
Okula devam eden nüfusun,okula devam etmesi gereken nüfusa
oranı
OPEC
Petrol ihraç eden ülkeler örgütü
ORMAN SINIRI
Düşük sıcaklık veya yağış azlığı nedeniyle ormanın sona erdiği
sınır
OROJENEZ
Dağ oluşumu
OTOYOL
Hızlı trafik akışı sağlamak amacı ile yapılan çift yönlü geniş
yol
OZON TABAKASI
Atmosferin 20 - 25 yükseğinde yeralan ve morötesi ışınların
büyük kısmını tutan tabaka
PARATONER
Yıldırım savar
PATENT
Bir buluşun sahipliğini ve kullanımını koruyan belge
PENEPLEN
Yontularak düzleşmiş alan
PERİHEL
Dünyanın güneşe en yakın olduğu tarih
PEYZAJ
Görünüş
PLANKTON
Deniz suyuyla sürüklenen canlı kalıntıları
PLANÖR
Motorsuz, yalnız rüzgar yardımıyla uçan uçak
POLAR HAVA
Kutuplara yakın bölgelerin soğuk havası
POLEN
Bitkilerin çiçeklerinden çıkan toz şeklindeki tohum
POLYE
Karstik bölgelerdeki erime ovaları, gölova
POTAMOLOJİ
Coğrafyanın akarsuları inceleyen bilim dalı
PROFİL
Dış uzanış, dış görünüş
RAFİNERİ
Ham petrolü işleyen ve farklı ürünlerini ayrıştıran tesis
RAFTİNG
Eğim kırıklıklarının fazla olduğu eğimli akarsularda şişme bot
ve sallarla yapılan su sporu
RAKIM
Yükseklik
REG
Büyük Sahra Çölünün kuzeyideki ovalara verilen isim
REKOLTE
Bir arazide ekilen üründen elde edilen yıllık toplam tarımsal
üretim
RELİEF
Yer şekli
RESİF
Deniz yüzüne çıkmış mercan kayalar
REZERV
Yeraltında bulunan sıvı, gaz ve katı yakıt, mineral ve doğal
kaynakların kullanılabilir potansiyeli
RİCHTER ÖLÇEĞİ
Amerikalı Charles F.Richter' in depremlerin şiddetini ölçmek
için geliştirdiği ölçek
SAĞANAK
Aniden bastıran şiddetli yağmur
SAVAN
Ağaçlı bozkır
SERA
Mevsim dışı sebze ve meyve yetiştirmek amacı ile yapılmış cam
veya naylonla kapatılmış mekanlar
SERA ETKİSİ
Atmosferdeki gazların güneşten gelen enerjiyi emmesi sonucu
atmosfer sıcaklığını artırması
SICAKLIK TERSELMESİ
Özellikle çukur bölgelerde alçak yerlerin daha yüksek yerlere
nazaran soğuk olduğu atmosfer olayı
SİRK
Buz yalağı
SİSMOLOJİ
Deprem bilimi
SOLSTİS
Gün dönümü ( 21 Haziran - 21 Aralık )
SONAR
Ses dalgaları ve yankı aracılığıyla su altındaki cisimlerin
yerini saptayan aygıt
SPEOLOJİ
Mağara bilimi
SULUSEPKEN
Karla karışık kısmen donmuş yağmur
SÜBVANSİYON
Devlet tarafından toplumun çeşitli kesimlerine yapılan maddi
yardımlar
SÜPERNOVA
Çok büyük bir yıldızın, güneşten milyarlaca kez daha güçlü bir
parlamayla patlaması
ŞELF
Denizlerin 200 m' ye kadar olan sığ yerleri
TABAN FİYAT
Resmi kuruluşlar tarafından bir ürün veya mala verilen en
düşük değer
TABAN SEVİYESİ
Akarsuların deniz, okyanus ve göle döküldüğü en alçak seviye
TABAN SUYU
Yer altı suyu
TAN VAKTİ
Güneşin doğuş anı, gün ağarması
TEKTONİK
Kırık parçalar halindeki yer katmanlarını inceleyen bilim
TENÖR
Maden cevheri içindeki saf metal oranı
TERMALİZM
Şifalı sulardan faydalanmaya dayalı turizm
TERMİK SANTRAL
Katı ve sıvı yakıtları yakarak elektrik enerjisi üreten
santraller
TERMOMETRE
Sıcaklık ölçer
TOMBOLO
Karaya bağlanarak yarım adaya dönüşmüş ada
TOPOĞRAFYA
Yerşekli
TRANSİT
Gelip geçme
TRİKOTAJ
Örme işleri
TSUNAMİ
Deprem dalgası
TURBALIK
Tabanında çürümüş bitki artıklarından bir katmanın bulunduğu
bataklık
TURFANDA
Mevsim başında ilk yetişen meyve veya sebze
UZAY MEKİĞİ
Uzaya bir roketin sırtında fırlatılan ve insan taşıyan taşıt
VAHA
Çölün su bulunan bölümlerindeki yerleşim alanı
VAROŞ
Şehrin dış mahallesi
VİYADÜK
Bir ırmak yada vadi üzerinden geçiş sağlayan yüksek kara yada
demiryolu köprüsü
YAĞIŞ REJİMİ
Yağışların bir yıl boyunca mevsimlere veya aylara göre
dağılışı
YENİAY
Ay' ın dünyadan görülen yüzünün tümüyle karanlık olması
YOĞUNLAŞMA
Su buharının sıvıya dönüşme süreci
YÖRÜNGE
Bir gökcisminin başka bir gök cisminin çevresinde dolanırken
izlediği yol
COĞRAFYA ZÜMRE ÖĞRETMENLERİ
Tamer KOCA Ahmet ESER Şehri DÖNMEZ
VEFA POYRAZ LİSESİ COĞRAFYA ÖĞRETMENLERİ-2006/2007 İSTANBUL/G.O.PAŞA
